La XDLA reclama a la FSA-PSOE, Podemos Asturies y IX qu'entamen a trabayar pa que la Xunta Xeneral apruebe'l contratu-programa de RTPA

La Xunta pola Defensa de la Llingua Asturiana (XDLA) vuelve denunciar que la RTPA sigue ensin cumplir el compromisu marcáu nel Estatutu d'Autonomía, la Llei d'Usu del Asturianu y la mesma llei de creación de RTPA, qu'establecen que los medios públicos tienen que ser una parte activa nel procesu de recuperación del patrimoniu llingüísticu del país. Ye más, a lo llargo del 2019, y a pesar de que Francisco Orejas dio'l relevu a Antonio Virgili como director de los medios públicos, y anque'l mesmu presidente d'Asturies, Adrián Barbón, prometió nel so discursu d'investidura que diba trabayar pa “salvar la llingua”, la presencia del asturianu menguó na programación de TPA y RPA.

L'añu pasáu nun s'estrenó nengún programa nuevu n'asturianu na televisión y hai más de dos años que nun doblen nenguna película al asturianu –dende'l 8 de setiembre de 2017- y muncho menos programación infantil na nuestra llingua –dende'l branu del 2016-. Too ello a pesar de los 70.000 euros que la Dirección Xeneral de Política Llingüística regaló a la dirección d'una cadena que yá recibe 23.000.000 euros pa facer televisión paez que namás en castellanu, porque la TPA ta promocionando programes nuevos toos nesta llingua, lo que muestra que la cadena sigue cola so política de marxinación hacia'l patrimoniu llingüísticu d'esta tierra.

Otra manera, na RPA la situación ye tovía peor: la toponimia oficial nun s'usa, tampoco la música n'asturianu, y dende'l 27 d'avientu nun hai presencia del asturianu al dexar d'emitise l'informativu diariu de 10 minutos nesta llingua. Quier dicise, la programación n'asturianu selmanal de RPA yera de namás 50 minutos, pero dende hai más de tres selmanes ye 0, polo que la radio autonómica ta incumpliendo a les clares l'Estatutu d'Autonomía y tola llexislación que lu desarrolla. Ye una situación que nun se producía dende l'añu 2011, cuando'l Gobiernu presidíu por Francisco Álvarez-Cascos canceló les tresferencies a RTPA y lo primero que quitaron na radio foron los ocho programes que daquella s'emitíen na nuestra llingua..

Por too esto, la XDLA solicita a FSA-PSOE, Podemos Asturies y IX -partíos que dicen defender la llingua asturiana- que muestren qu'esi compromisu va más allá de les declaraciones y soliciten la comparencia del director de RTPA, Francisco Orejas, na Xunta Xeneral pa dar cuenta d'estos fechos. Anque asumió'l cargu en marzu del 2019, Orejas tovía nun compareció na Comisión parllamentaria de control de RTPA, que, per otru llau, nun se convoca dende'l 17 d'ochobre del 2018. Esti datu ye una señal clara del interés que tienen tolos partíos representaos na Xunta Xeneral polos medios públicos que paga tola ciudadanía asturiana. Otra manera, ye hora de que los grupos parllamentarios cumplan col so llabor y ellaboren el mandato-marcu y contratu-programa que lu desarrolle y qu'asina sía la mesma Xunta Xeneral la que determine'l porcentaxe d'emisión en llingua asturiana na radiotelevisión pública. Según marca la Llei de  RTPA, estes normes tendríen que tar aprobaes hai cuatro años, pero tovía nun se punxeron en marcha.

Nun ye posible nenguna política llingüística seria nel sieglu XXI ensin cuntar colos medios públicos de comunicación como exa principal. Los fechos tán demostrando que los partíos defensores del asturianu o bien nun lo saben o bien nun-yos da muncho más, porque si non nun s'esplica esti desdexamientu.