Tamos equí güei, delantre d'esti edificiu que representa les llibertaes de toles asturianes y asturianos, pa mostrar la nuestra condena más enérxica a un ataque contra les llibertaes individuales. Y ye qu'agora, los nuestros representantes, convertíos tamién nos nuestros represores, dicen que nun ye llegal falar n'asturianu, que pa la vidá pública namás val el castellanu. Ellos, que falen d'imposiciones y d'obligatoriedá pa echar contra los nuestros derechos, pa echar contra la oficialidá, quieren imponenos la so manera zarrada de ver el mundu, onde namás val el castellanu, onde nós nun pintamos nada. Ta claro que pa ellos siempre va haber ciudadanos de primera y ciudadanos de segunda.
Esti ataque contra los nuestros derechos vien de les mesmes manes qu'aprobaron la Llei d'Usu, una llei onde se recueye precisamente'l derechu de tolos ciudadanos a usar l'asturianu. Un llei que s'incumple día a día y que s'aplica de manera restrictiva. ¿Cómo pue aplicase de forma restrictiva una llei que yá ye de minimos? Falar asturianu na Xunta Xeneral, na cai, na tele, nel Conceyu o na escuela, amás d'una cuestión de derechos, ye llegal. ¿Cómo pue ser illegal falar igual qu'apredimos de los nuestros güelos? Pero, anque lo fuera, anque nun existiera la Llei d'Usu, ¿de qué llegalidá nos falen que-yos enllena tanto la boca? L'apartheid yera llegal, la esclavitú yera llegal y el colonianismu yera llegal. La llegalidá ye una cuestión de poder; non siempre ye cuestión de xusticia. ¡Una cuestión de xusticia ye declarar l'asturianu llingua oficial nel Estatutu d'Autonomía!
Mentes nun haya oficialidá lo que s'impón ye'l castellanu. Mentes nun haya oficialidá vamos topar con mil problemes pa exercer los nuestros derechos, pa usar la toponimia, qu'esa sí ye oficial, pa ver programes de televisión n'asturianu, pa escolarizar a los nuestros fíos nel nuestru idioma o pa valinos d'esta llingua énte l'Alministración pública. Mentes nun haya oficialidá nun vamos tener los mesmos derechos, mentes nun haya oficialidá vamos tener qu'aguantar les actitúes predemocrátiques de Mercedes Fernández.
Sí, Mercedes Fernández, esa persona que nes redes sociales taba como unes castañueles por “llograr” que na Xunta Xeneral nun se pueda falar n'asturianu. ¿Cómo pue un representante públicu tar contentu por nun dexar usar l'asturianu na sede de la democracia n'Asturies? Queremos dici-y a Mercedes Fernández y a los demás diputaos populares que nun vamos permitir que vuelvan los tiempos nos que la llingua podía usase pa discriminar a los y les falantes d'asturianu, pa ridiculizalos y desprecialos. Güei los falantes d'asturianu falen tamién otres llingües, pero defenden l'asturianu porque ye un patrimoniu cultural, ye'l nuestru patrimoniu, son los nuestros derechos, ye la nuestra forma d'espresanos y ye como queremos tar nel mundu. Nun van callanos tán fácil.
Pero, amás d'al PP, tamién tenemos coses que-yos dicir a los nuestros gobernantes, a la FSA. Volvéinos tol tiempu que se perdió, empezái a desfacer esos argumentarios que tantos años lleváis repitiendo de que la oficialidá significa imposición. Asumíi que la oficialidá qu'aceptáis pa los ciudadanos d'otres comunidaes tamién la hai qu'aplicar equí. Ye una delda que tenéis col pueblu asturianu, y cola so llingua. Dexái de ser los principales validores de la política uniformadora y totalitaria de la derecha.
A los demás partíos de la Xunta Xeneral dicímos-yos que nesta cámara tienen que falar de sanidá, d'empléu, d'educación, d'agricultura, d'infraestructures..., pero tienen que falar de toos estos asuntos tamién n'asturianu, y la única garantía qu'hai pa que l'asturianu s'use con llibertá ye la oficialidá. Tolos partíos tenéis que tar al altor del momentu históricu y poner enriba la mesa la declaración de la oficialidá. Una señal clara de qu'ensin oficialidá nun hai llibertaes llingüístiques ye precisamente les torgues que ta teniendo la comisión d'estudiu sobre la llingua asturiana pa siquiera constituíse na Xunta Xeneral.
Esiximos a tolos partíos equí representaos, a los 45 diputaos de la Xunta Xeneral, que trabayen pol futuru del nuestru patrimoniu llingüísticu. Da-y un futuru al nuestru idioma tien que ser una de les sos prioridaes. Dicen que cuando muerre una llingua tamién los muertos que la falaben vuelven a morrer. Pola dignidá de los nuestros mayores, pol futuru de los nuestros fíos,
L'ASTURIANU, LLINGUA OFICIAL
