LA XDLA ACUSA AL PRINCIPÁU D'ASTURIES Y A RTPA DE FALSIAR LOS DATOS APURRÍOS AL CONSEYU D'EUROPA SOBRE LA SITUACIÓN DEL ASTURIANU

Depués de conocer l'informe nuevu del Comité d'Espertos de la Carta Europea de les Llingües Rexonales o Minoritaries del Conseyu d'Europa, publicáu esti martes, la Xunta pola Defensa de la Llingua Asturiana (XDLA) acusa al Principáu y a RTPA de falsiar los datos apurríos a esti organismu internacional sobre'l procesu de normalización llingüística del nuestru idioma nel ente públicu de comunicación.

Nesi sentíu, rescampla nel informe que nel 2021, añu nel que se recoyeron los datos, TPA tuviera un 15,5 % d'emisión n'asturianu y RPA un 12,7 %. A la XDLA prestaría-y saber d'ónde salieron esos datos, porque nos porcentaxes d'emisión que vien recoyendo la organización dende qu'empezó a emitir RTPA la programación n'asturianu nunca pasó del 4 %.

Dende la XDLA sospechamos que metieron como n'asturianu programes n'amestáu o namás colos títulos de creitu n'asturianu, amás de repeticiones d'estos espacios. Quier dicise, engáñase engordando los datos categorizando como n'asturianu programes que namás con muncha muncha arrogancia podíen pasar como talos.

Mesmamente, güei -miércoles 25 de setiembre- TPA namás tien programaos unos diez minutos d'emisión nel nuestru idioma -una sección del programa 'Pieces' depués de 'TPA Noticias. Primera edición' (les más de les veces con entrevistes en castellanu con voz n'off n'asturianu) y un resume informativu d'un minutu depués de la segunda edición del informativu-. Difícil nos paez que nel 2021 TPA emitiera'l 15 % n'asturianu y más difícil abulta que güei pueda emitir esi porcentaxe. Per otru llau, RPA nun tien agora un solu programa n'asturianu y nun hai nengún espaciu centráu na música nel nuestru idioma.

Otra manera, l'informe destaca los resultaos bonos del Plan Pilotu Esperimental de Fomentu del Usu del Asturianu realizáu ente'l 2017 y el 2019, porque, según los datos qu'apurrió'l mesmu Gobiernu autonómicu, la mayor parte del alumnáu participante ameyoró les sos notes. Sicasí, el plan quedó paralizáu y la conseyera actual, Lydia Espina, refugó retomalu pola falta de seguranza xurídica. Ta malo d'entender cómo un plan que se punxo en marcha y del que'l mesmu Principáu reconoció los sos beneficios pal alumnáu agora tien “falta de seguranza xurídica”.

Tovía más escandaloso ye que'l Principáu ufiertó estos datos al Conseyu d'Europa nel 2021, cuando Educación yá decidiera acabar con él. Amás, l'informe muestra que nun hubo nengún avance na Educación Secundaria, onde l'asignatura atopa los pilancos mayores pal so enseñu ensin que la Conseyería tomara nenguna midida p'ameyorar la situación.

Educación y medios de comunicación, dos de los pegollos fundamentales d'un procesu de normalización llingüística y el Principáu tien que falsiar los datos pa llavar la so falta d'acción. Unos datos que, con too, namás vienen a mostrar cómo, a pesar de les palabres guapes del presidente Adrián Barbón hacia'l nuestru patrimoniu llingüísticu, l'asturianu sigue en peligru, sobre too tocante a la so tresmisión xeneracional, porque'l Plan Pilotu yá nun existe y les neños y neñes asturianes tán medrando ensin dibuxos animaos o programes sobre música nel nuestru idioma en RTPA